Cây Xoài
Cây Xoài
Tên thường gọi: Cây Xoài
Tên khoa học: Mangifera indica L.
Họ thực vật: Anacardiaceae (họ Đào Lộn Hột)
Cây xoài có nguồn gốc ở các nước nhiệt đới châu Á
Xoài được trồng phổ biến ở khắp những nước nhiệt đới khác. Tại miền Nam của Việt Nam, xoài được trồng rất nhiều với nhiều giống, trong đó xoài cát là giống rất được ưa chuộng.
Cây Xoài là cây thân gỗ lớn, cao từ 15-20 m. Ở những nơi rộng rãi, thoáng chiều cao cây và tán cây có đường kính tương đương. Tán cây lớn hoặc nhỏ tùy theo giống
Cây xoài mọc rất khỏe. Phần lớn rễ cây phân bố ở tầng đất 0-50 cm và tập trung trong phạm vi cách gốc khoảng 2m. Rễ có nhiệm vụ cố định cây, hút nước và dinh dưỡng nuôi cây.
Lá xoài nguyên, mọc so le, dạng lá đơn, thuôn dài, mặt trên nhẵn bóng có màu xanh đậm, mặt dưới nhạt màu hơn. Lá dài từ 15-30 cm và rộng từ 5-7 cm.
Hầu hết các loại xoài đều có thể chịu đựng được nhiệt độ 10oC – 46oC nhưng thích hợp nhất ở nhiệt độ 24oC – 27oC, nhiệt độ cao và ẩm độ không khí cao gây hại cho sự phát triển của cây. Xoài không kén đất, cây có thể trồng được trên nhiều loại đất khác nhau miễn là có tầng mặt sâu vì rễ xoài là loại rễ cọc.
Chính nhờ bộ rễ khỏe ăn sâu nên cây xoài chịu hạn tốt. Cây phát triển tốt trên đất phù sa ven sông như ở Đồng Bằng Sông Cửu Long, độ pH thích hợp nhất là 5,5 – 7.
Gân chính cùng với hệ thống gân phụ hình xương nổi rõ ở mặt dưới lá. Một năm xoài có thể ra 3-4 đợt chồi tùy theo giống, tùy vào tuổi cây, thời tiết khí hậu và tình hình dinh dưỡng; cây con ra nhiều đợt chồi hơn so với cây đang cho quả; cây già rất khó ra chồi.
Lá non sau 35 ngày mới chuyển xanh hoàn toàn, mỗi lần ra lá cành xoài dài thêm 20-30 cm.
Hoa xoài ra từng chùm ở ngọn cành, chùm hoa dài khoảng 30 cm, có rất nhiều hoa nhỏ màu vàng nhạt. Mỗi chùm thường có 2 loại hoa: hoa lưỡng tính và hoa đực. Xoài là cây thụ phấn chéo, thụ phấn nhờ côn trùng là chủ yếu.
Quả xoài có hạch khá to, hạch dẹt, hình thận, cứng, trên có những thớ sợi, khi nẩy mầm thì hơi mở ra. Quả xoài sống có màu xanh lá, xanh ngọc hoặc màu trắng xanh; khi chín có màu vàng hấp dẫn, có vị chua ngọt, mùi thơm ngon được nhiều người ưa thích và được xem là một loại quả quí.
Bệnh hại cây xoài: ruồi đục trái, rầy xanh, bọ đục cành, sâu ăn bông, rệp sáp, rệp dính, bệnh thán thư nấm, bệnh thối trái-khô đọt, bệnh cháy lá, bệnh đốm lá, bệnh bồ hóng, bệnh phấn trắng, bệnh đốm vi khuẩn…
Do đó cần phải bón phân, tưới nước đầy đủ để tăng sức đề kháng cho cây, đồng thời có biện pháp phòng trừ hiệu quả khi phát hiện tác nhân gây hại.
Xoài là cây ăn quả nhiệt đới. Trái chứa nhiều vitamin A, C, đường, các acid hữu cơ nên xoài được sử dụng rộng rãi cả trái chín và trái già còn xanh.
Xoài cát chín được ăn tươi, đóng hộp, làm nước trái cây, mứt kẹo, kem, sấy khô,…đều rất hấp dẫn.
Những chậu cây này vừa che một phần nắng gắt, vừa tạo môi trường thoáng mát lại có trái cây thưởng thức khi mùa quả về nên được nhiều người ưa chuộng.
Không chỉ được trồng làm cây ăn trái, cây xoài cát còn có thể sử dụng làm cây bóng mát, tạo cảnh quan cho nhiều tiểu cảnh sân vườn, cảnh quan thôn quê của nhiều quán cafe vườn,…
Trả lời